بررسی آزمایشگاهی زمان عبور هیدروگراف سیل بر پیشروی و شکل دلتا در حالت وجود دانه بندی های مختلف مصالح رسوبی

احداثسدهاومخازنبرروییکرودخانهتاثیرمهمیبرجریانآبورسوبآنداشتهوباعثتغییراتدرازمدتمورفولوژیکیرودخانهمی گردد. رسوب گذاریدرابتدایمخزنبهصورتدلتادرورودیرودخانهبه مخزناتفاقمی افتدوذراتدرشت دانه-ترتشکیلدلتایرسوبیرامی دهندکهدلتایتشکیلشدهباگذشت زماندرطولمخزنپیشرویمی کند. درزمینهدلتاتحقیقاتمختلفدرداخلوخارجازکشورصورتپذیرفته استکهدرآن-هاتاثیرتغییراتپارامترهایمختلفهندسیوجریانبر رویپیشرویوشکلدلتابررسیشده است.آندستهازتحقیقاتآزمایشگاهینیزکهدررابطهباپیشرویوشکلدلتایرسوبیبهانجامرسیدهاست اکثرادردبیثابتصورتپذیرفتهاستدرحالیکهدرواقعیتودررودخانه هاسیلاب هایمختلفبادوره بازگشت-هایگوناگونهموارهدرحالعبورهستندومی توانندبرنحوه یرسوب گذاریدرمخزنسدتاثیراتی داشتهباشند.دربررسی-هاییکهوجودسیلابنیزموردمطالعهقرارگرفتهبحثزمانتاثیرسیلابنسبتبه پیشرویدلتادرمخزن،ودانه-بندیمصالحرسوبیموردتوجهقرارنگرفته است. دراینتحقیقدردوسریآزمایشتاثیرعبورسیلاب50سالهسددزبررویشکلوپیشرویدلتادرحالت عبورسیلابدرزمانیکهدلتاواردتبدیلمی شودوزمان هایمختلفپیشرویدلتاموردمطالعهقرارگرفته است.باعبورسیلابدرزمان هایمختلفپیشرویدلتا،تغییراتیدرشکلدلتا(زاویهپیشانیوقسمتفوقانی)و پیشرویدلتامشاهدهشدکهبستهبهزمان-هایمختلفتاثیرسیلابمقادیرمتفاوتیازاینتغییراتدیدهشد.زمانتاثیرسیلاببااستفادهازپارامتربی بعد t? درمقابلپارامترهایدیگرهمچونانحراف معیارهندسی موردبررسیقرارگرفت.باافزایشانحرافمعیارهندسیذراترسوبیکاهشپیشرویوهمچنینافزایشزاویه پیشانیدلتاکاملامشهودبودهوباافزایشزمانتاثیرسیلابزاویهپیشانیدلتاافزایشداشتهاست.تغییرات زاویهپیشانیدلتادرپایانآزمایشاتبین25تا35درجهمتغیربودهاست.میزانشستگیدلتانیزباافزایش انحراف معیار ذرات رسوبی (از 2/1 تا 6/2) تا 20 درصد کاهش داشته است. همچنینباافزایشزمانتاثیر سیلاب،پیشرویدلتاپسازعبورسیلابباسرعتبیشتریاتفاقمی افتد.دراینتحقیقتوانرابطه یتوسعه داده شدهبرایپیشرویدلتاکههمانرابطهاسونسنمی باشددارایرنجوسیع 5/0 تا 5 بوده است. در کل پس از عبور سیلابدرمحدوده یاینآزمایشات،باافزایشانحرافمعیارهندسیذراتتوانرابطهبین2تا5/3 تغییرمی-نماید.پیشرویدرآزمایشاتاولیه-ایکهبدونعبورسیلابانجامشددارایسرعتکمتریبودهوتوانرابطهتوسعهدادهشدهبرایاینحالتبین6/0 تا 8/0 به دست آمد که این مقادیر با نتایج تحقیقات گذشته مطابقت دارد. زاویهپیشانیدلتادراینحالتودرحالتوجودسیلابتفاوتچندانیبایکدیگرنداشتهاست. بخشفوقانیدلتانیزدرهردوحالتباپیشرویدلتادرمخزن،همازنظرزاویهوهمازنظرارتفاعتغییرات محسوسینداشتهاست. واژه های کلیدی: بررسیآزمایشگاهی،،یکنواختیذراترسوبی،غیریکنواختیذراترسوب،زمان تاثیرسیلاب،پیشرویوشکلدلتا